W latach 1944-1989 władze komunistycznego Państwa Polskiego wydawały wyroki na działaczy opozycyjnych, którzy obecnie mogą ubiegać się o zadośćuczynienie czy odszkodowanie ze strony Skarbu Państwa.

Oczywiście w tym przypadku należy otrzymać postanowienie sądu o unieważnieniu orzeczenia wydanego w tym okresie. Na podstawie tego unieważnienia osoba represjonowana będzie mogła ubiegać się o odszkodowanie za szkodę lub zadośćuczynienie za krzywdy wynikłe z wydania lub wykonania orzeczenia lub decyzji. Oznacza to, iż osoby skazane ale także osoby, które zostały skazane ale według których nie wykonano orzeczenia lub decyzji, także mogą ubiegać się o tego rodzaju odszkodowanie.

Jak uzyskać odszkodowanie dla osób represjonowanych?

Oczywiście należy wniosek złożyć w sądzie okręgowym, w którym otrzymaliśmy postanowienie o unieważnieniu orzeczenia, obecnie termin na złożenie wniosku wynosi do 10 lat od daty jego uprawomocnienia. Wnioski w sądzie mogą składać osoby represjonowane, a po śmierci osoby represjonowanej może być to rodzeństwo, małżonek czy też dzieci. Obecnie może być to kwota powyżej 25000 zł, oczywiście wysokość odszkodowania będzie zależna od krzywd wynikłych z internowania, przebywania w więzieniu czy też odbywania dodatkowej służby wojskowej, która często wobec osób biorących udział w ruchach opozycyjnych w stanie wojennym odbywała się w latach 1982-1983. Oczywiście o odszkodowanie mogą ubiegać się także osoby represjonowane przez organy radzieckie w latach 1944-1956.

Warto zwrócić uwagę iż 14 sierpnia 2020 roku weszła w życie ustawa mówiąca o tym, iż świadczenia pieniężne mogą przysługiwać także osobom, które były deportowane lub też zesłane przez władze ZSRR w latach od 1936-1956. Żądanie odszkodowania można zgłosić w sądzie okręgowym do 10 lat, a ten sam okres czasu obowiązuje także w przypadku zadośćuczynienia. Koszt postępowania w sprawach objętych daną ustawą będzie ponoszony przez Skarb Państwa, podobnie także Skarb Państwa będzie wypłacał odszkodowania.

Oczywiście odszkodowanie dla osób represjonowanych będzie zależało od decyzji sądu, należy przedstawić dowody, dokumenty świadczące o niesłusznym skazaniu, internowaniu czy też innych rodzajach kar stosowanych wobec opozycjonistów. Wedle ustawy przysługuje im także zwrot mienia, którego konfiskata orzeczona była na rzecz Skarbu Państwa w latach 1944-1989. Sąd będzie miał za zadanie wyrównanie różnych szkód i krzywd, które poniosły osoby będące w opozycji w ówczesnym czasie.